بیمه زلزله در ایران و نحوه دریافت خسارت در صورت بروز حادثه
بیمه زلزله در ایران
جالب توجه است كه در كشور ایران بیمهای تحت عنوان بیمه زلزله نداریم، و زلزله به صورت زیر مجموعهای از بیمه آتش سوزی پوشش داده میشود. شاید بهتر باشد قبل از نامگذاری بیمه آتش سوزی، توجه نماییم كه كدام یك از این پدیدهها خسارت بیشتری در طول سالیان گذشته وارد نموده است. در آن صورت شاید بیمه آتش سوزی تحت مجموعه بیمه زلزله قرار میگرفت.
در كشور ما، آنچنان ابتدایی با بیمه زلزله برخورد میشود كه گویی زلزله امری بسیار دور از ذهن است و تاكنون خسارتی به كشور ما وارد نكرده است. قضیه بیمه اجباری زلزله در حالی مطرح میشود كه بنیان علمی صنعت بیمه كشور در رابطه با بیمه زلزله بسیار سست بوده و اغلب شاهد اظهار نظرهایی كاملا اشتباه و غیرواقعی از سوی مسئولین ذیربط در این زمینه میباشیم.
متاسفانه ما هرگز به این نكته توجه نكردهایم كه رسالت جبران كننده بودن بیمه زلزله، در اولویت دوم نسبت به تشویقی بودن آن قرار دارد. بعد از زلزله زرند كه گروه مهندسی جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران، به این منطقه زلزله زده اعزام شده بود، شاهد بودیم كه بلافاصله شركتهای بیمهای بازاریابهای خود را به مناطق كمتر آسیب دیده فرستاده بودند تا از ترس و هراس ایجاد شده بین مردم استفاده كنند و بتوانند مشتریان بیشتری را جذب نمایند.
برای مثال، یكی از مغازه داران، محل كسب خود را كه یك سازه خشت و گلی بود به قیمت بسیار اندكی به مدت یك سال برای سقف خسارت 10 میلیون تومان بیمه كرده بود. جالب است بدانیم، سازه های خشت و گلی در تمام زلزله های گذشته امتحان خود را پس دادهاند و شاهد خسارتهای بیشمار جانی و مالی از سوی چنین سازههایی بودهایم. با این حال میبینیم كه متولیان صنعت بیمه كشور بدون كوچكترین توجهی به هشدارهای صادر شده از سوی متخصصان امر زلزله، اقدام به بیمه نمودن سازهای مینمایند كه محكوم به نابودی است و در این شرایط فرد بیمه كننده خوشحال از اینكه ملك خود را بیمه كرده است، از نوسازی این سازه با مسخره یاد میكند.
این یك نمونه در مورد محل تجاری است و در مورد منازل مسكونی نیز دقیقا چنین روالی وجود دارد. یعنی فرد دیگر هیچگونه رغبتی در جهت ایمن سازی و بهسازی محل سكونت یا كسب خود نخواهد داشت!
ما در كشور ایران شاهد روالی مناسب و علمی در محاسبه حق بیمه ساختمانها نیستیم و در واقع در كشور ایران برخلاف سایر كشورهای زلزله خیز جهان عمل میشود.
كیفیت سازه، یكی از مهمترین فاكتورها در تعیین نرخ بیمه زلزله میباشد، در حالی كه در صنعت بیمه كشور، كیفیت ساختمان هیچ گونه تاثیری در نرخ حق بیمه پرداختی ندارد. بدین ترتیب كه در ایران فرقی نمیكند كه منزلتان خشت و گلی باشد یا بتن مسلح، روی شیب مستعد زمین لغزش باشد یا نه، بهر حال حق بیمه ای كه پرداخت میكنید یكی خواهد بود. و این یكی از مهمترین آسیبهایی است كه شرایط كنونی بیمه زلزله بر كشور وارد میكند یعنی سازه خوب با سازه بد هیچ تفاوتی ندارد.
درصورت وقوع خسارت چه باید کرد؟
درصورتیکه واحد شما دارای بیمه آتش سوزی با پوشش زلزله بود در اولین فرصت و حداکثر ظرف مدت ۵ روز از زمان اطلاع از وقوع حادثه مراتب را بصورت شفاهی، کتبی و یا تلفنی به اطلاع بیمه گر برساند و در محل مورد بیمه تا زمان بازدید کارشناسان بیمه گر هیچگونه تغییراتی ایجاد نشود مگر اینکه برای جلوگیری از توسعه و گسترش حادثه لازم باشد.